Erdal Yazıcı

KUTLU OLSUN

Önce alkışlayıp, kutluyorum var edenleri. 10 yıllık kolektif çaba, emek ve özveri ANAFOD’un var olmasını sağlayan asıl unsurlar. Kentin öbür yakasında yeşeren tohum serpilip ağaç oldu, meyveye durdu; şimdi meyve toplama zamanı…

Belleklere kazınan fotoğraflar görsel tarihimizin sayfalarıdır adeta; tanığıdır o zamanların; sayfaları çevirdiğimizde her fotoğraf toplumsal belleği tazeleyip, diri tutuyor. Yalanı yok, her biri gerçek. Ya fotoğrafçı? Asıl o anları görüp ‘kara kutu’suna kaydeden kişi. O anları görmezden gelip, geçip gitmeyi de yeğleyebilirdi. Kalemiyle, fırçasıyla ya da yontucusuyla değil ‘kara kutu’suyla, kentine, ülkesine, evrene dair -gerçekleri- o anları bizimle paylaşmayı yeğledi. İsminin önüne ne eklerseniz ekleyin: Fotoğrafçı, fotoğraf sanatçısı ya da foto muhabiri… O, -üstüne vazife olmadığı halde- duyarlılıkla, sorumluluk bilinciyle görsel tarih havuzuna damıttığı damlaları akıttı.

Fotoğraf toplulukları ya da dernekleri, üretilen yapıtları toplumla paylaşmada önemli rol oynarlar, oynamalıdırlar; kolektif emeğin ürünü olabilecek birçok toplumsal projeyi geçirebilirler. Yaşanılan kente, ülkeye ve evrene dair kalıcı belgesel çalışmalar yapılmasında öncülük edebilirler. Fotoğrafçının kişisel yaratıcı emeği bu kolektif çabayla topluma ulaştırılır, ulaştırılmalıdır ve bu yapıtlar yayınlarla kalıcı hale getirilmelidir. Bu kolektif çabaların, tüm canlıları var eden yaşam kaynaklarının korunmasına, barış içinde daha adil bir dünya kurulmasına katkısı olacaktır.

İki yüz yıla yaklaşan fotoğraf tarihinde -fotoğrafçının ismini bilmesek de, unutsak da - belleğimize kazınmış birçok fotoğraf o zamanın yaşam seyrinin değişmesinde etkili olmuştur. Vietnam savaşında bombalardan kaçan çıplak çocuğun yaşadığı acıyı unutabilir miyiz? Bu fotoğrafların, Vietnam savaşının sonlanmasına katkısı yok sayılabilir mi? 20. yüzyılın ilk çeyreğinde Amerika’nın ekonomik buhranında kaydedilmiş o anları? Ekonomik çöküşün getirdiği sefaleti, eşitsizliği gözler önüne sermesi fotoğrafın gücü değil midir? Robert Capa’nın İspanya iç savaşındaki karelerini? Dünya halklarının haksız bir savaşta mazlumların yanında yer alıp zorbalara karşı direnmesini… Ara Güler’in objektifinden yansıyanları… Bu fotoğraflar, eşitsizliği, acımasızlığı, vahşeti, kıyımı, direnişi, sefaleti, açlığı… daha birçok gerçeği anımsatır her bakışta.

Daha güçlü, çarpıcı, -acıtıp hüzünlendirse de- gerçekçi, uyarıcı, aydınlatıcı, belleğimizi diri tutarak umutlandıran, öykü, şiir, tadında, yaşamın tanığı fotoğraflar üretmemiz dileğiyle… Işığınız bol olsun, onuncu yılınız kutlu olsun.

Erdal Yazıcı
17 Ağustos 2023 / İstanbul